Bilwg yr ŷd – Corncockle (Agrostemma Githago)

By Waen

Disgrifiad – Deugotyledon ac un o deulu’r ‘pincs’ fel y’u gelwir ar lafar gwlad yw Bulwg yr ŷd sy’n enw gwrywaidd. Mae’n perthyn i’r teulu Caryophyllaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Agrostemma githago a’r enw Saesneg yw Corncockle. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Bulwg yr ŷd, Bulwg Rhufain, Gith, Pabi’r Gwenith, Yaid, Ydig. Caiff ei dyfu’n aml mewn…

Cennin Syfi – Chives (Allium schoenoprasum)

By Waen

Cennin Syfi – Chives (Allium schoenoprasum) Mae cennin syfi yn rhywogaeth o blanhigion blodeuol yn y teulu Amaryllidaceae sy’n cynhyrchu dail a blodau bwytadwy. Mae eu perthnasau agos yn cynnwys y winwnsyn cyffredin, garlleg, sialóts, ​​cennin, ‘scallions’, a nionyn Tsieineaidd. Planhigyn lluosflwydd, mae’n gyffredin ei natur ar draws llawer o Ewrop, Asia a Gogledd America.…

Amranwen ddi-sawr – Scentless Mayweed (Tripleurospermum inodorum)

By Waen

Disgrifiad – Planhigyn blodeuol o deulu llygad y dydd a blodyn haul ydy Amranwen ddi-sawr sy’n enw benywaidd. Mae’n perthyn i’r teulu Asteraceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Tripleurospermum inodorum a’r enw Saesneg yw Scentless mayweed. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Ffenigl y Cŵn, Amranwen, Ffenigl Cochion, Ffenigl Rhuddion. Daw’r…

Brocoli – Broccoli (Brassica oleracea)

By Waen

Disgrifiad – Planhigyn bwytadwy yn nheulu’r fresychen ydy brocoli. Mae ei flodyn gwyrdd golau wedi cael ei fwyta fel llysieuyn ers o leiaf cyfnod y Rhufeiniaid a mabwysiadwyd eu henw hwy arno yn Gymraeg a nifer o ieithoedd eraill, sef broccolo (Lladin), sy’n golygu “brig blodeuol y fresychen” a’r ffurf bachigol brocco, sef “hoelen fechan”…